Natuur
De natuurbescherming op de Noordzee bestaat uit gebiedsbescherming en soortbescherming. Om de doelen van deze bescherming te behalen, worden instandhoudingsmaatregelen getroffen.
Gebiedsbescherming
Het beleid voor het beschermen van soorten en habitats op de Noordzee wordt, naast het algemene milieubeleid (zoals beleid op het gebied van waterkwaliteit), vooral gerealiseerd in het kader van Natura 2000, de Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM) en het toepassen van de Wet Natuurbescherming. De beschermingsmaatregelen van Natura2000 en de KRM bestaan uit gebiedsgerichte (herstel)maatregelen en wettelijke gebruiksbeperkingen.
De gebiedsbescherming is opgezet vanuit drie (Europese) beschermingskaders:
Habitatrichtlijn
De Habitatrichtlijn heeft tot doel bij te dragen tot het waarborgen van de biologische diversiteit door het instandhouden van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna op het Europese grondgebied van de lidstaten. De op grond van de richtlijn genomen maatregelen beogen de natuurlijke habitats en de wilde dier- en plantensoorten van communautair belang in een gunstige staat van instandhouding te behouden of te herstellen. In de Noordzee zijn de volgende gebieden op basis van de Habitatrichtlijn als Natura2000 gebied aangewezen:
Vogelrichtlijn
De Vogelrichtlijn heeft betrekking op de instandhouding van alle natuurlijk in het wild levende vogelsoorten op het Europese grondgebied van de lidstaten en bevat bepalingen met betrekking tot de bescherming van vogelsoorten en hun leefgebieden. In de Noordzee zijn de volgende gebieden op basis van de Vogelrichtlijn als Natura2000 gebied aangewezen:
De Noordzeekustzone en de Voordelta zijn zowel op basis van de Vogelrichtlijn als op basis van de Habitatrichtlijn aangewezen als Natura2000 gebied.
KRM-gebieden
In de uitwerking van de KRM worden de maatregelen opgenomen die bijdragen aan het behoud of verkrijgen van een goede milieutoestand. Artikel 13 lid 4 geeft aan dat lidstaten ruimtelijke beschermingsmaatregelen moeten nemen die bijdragen aan samenhangende en representatieve netwerken van beschermde mariene gebieden, waarbij de diversiteit van de samenstellende ecosystemen adequaat gedekt is een netwerk met beschermde gebieden kunnen creëren. Deze maatregelen worden opgenomen in het programma van maatregelen.
De maatregelen voor beschermde KRM-gebieden worden vastgelegd in de Mariene Strategie deel 3, het Programma van Maatregelen. Of en welke maatregelen er getroffen moeten worden hangt af van de doelstellingen van het gebied en de milieudoelen die zijn opgenomen in Mariene Strategie deel 1.
De beschermde KRM gebieden zijn:
Soortenbescherming
Naast gebiedsbescherming bestaat er ook soortenbescherming. Dit houdt in dat een soort op de gehele Nederlandse Noordzee met bepaalde maatregelen wordt beschermd. Er zijn op dit moment soortbeschermingsplannen voor bruinvissen en haaien.
