Meer inzicht in aanwezigheid bruinvissen in en rond windparken op zee door akoestisch onderzoek en visuele waarnemingen
De afgelopen jaren heeft Wozep veel aandacht besteed aan de effecten van de bouw van windparken op populaties zeezoogdieren, zoals zeehonden en vooral bruinvissen. De komende periode is er daarnaast meer aandacht ontstaan voor de operationele fase van windenergie op zee. Daarbij richt het Wozep-programma zich op de vraag of een offshore windpark een geschikt habitat is voor zeezoogdieren. Komen bruinvissen en gewone en grijze zeehonden na de aanlegfase terug in het gebied en hoe is hun gedrag in het windpark? Twee complementaire Wozep-onderzoeken geven meer inzicht.
Akoestische monitoring
Met een netwerk van onderwaterhydrofoons onderzoeken WaterProof en Wageningen Marine Research de aanwezigheid van bruinvissen in het Nederlandse deel van windpark Borssele. Dit netwerk van akoestische meetinstrumenten is zowel binnen als buiten het windpark geplaatst. De metingen laten zien dat bruinvissen na de aanlegfase weer terug naar het gebied van het windpark komen en volgens de voorlopige resultaten is de activiteit van bruinvissen binnen en buiten het park in dezelfde ordegrootte. De activiteit van bruinvissen laat wel een natuurlijke variatie zien op verschillende tijdschalen, met meer activiteit in de winter en gedurende de nacht.
Visuele waarnemingen
Naast de akoestische waarnemingen zijn er visuele waarnemingen van bruinvissen in diverse windparken over de jaren heen geanalyseerd – dit heeft Waardenburg Ecology in opdracht van Wozep in handen genomen. Veel waarnemingen zijn uitgevoerd in combinatie met vogeltellingen in windparken, maar er zijn ook aparte waarnemingen in en rond windpark Borssele gedaan gedurende reguliere onderhoudsvaartochten. Daarnaast zijn er analyses gedaan van digitale vliegtuigtellingen vanuit high definition camera-apparatuur. Hieruit blijkt geen verschil in aanwezigheid van bruinvissen binnen en buiten het windpark. Er zijn lagere aantallen bruinvissen waargenomen rondom de windturbines tot circa vijfhonderd meter afstand. Ook uit de diverse visuele waarnemingen blijken duidelijke seizoensvariaties in de aantallen aanwezige bruinvissen. In grote lijnen komen deze seizoensvariaties in verschillende windparken langs de Nederlandse kust overeen met elkaar. Wel zijn tussen windparken enkele verschillen gevonden in de maanden waarin de aantallen pieken. Verder waren in één windpark de aantallen bruinvissen aanzienlijk hoger dan in een ander nabijgelegen windpark waar (meer dan) 10 jaar eerder onderzoek was gedaan.
Complementair
Deze twee onderzoeken met heel verschillende methodes en meetinstrumenten vullen elkaar goed aan. Als vervolg zullen daarom de resultaten van deze twee studies bij elkaar gevoegd worden, voor een beter beeld van de aanwezigheid en het gedrag van bruinvissen in windparken.
Het rapport van Waardenburg Ecology wordt binnenkort op het Noordzeeloket gepubliceerd. Het onderzoek van WaterProof/WMR loopt nog.