Internationale experts wisselen kennis uit over de lichaamsconditie van bruinvissen en windenergie op zee
In november kwam een groep van 30 internationale experts uit wetenschap en beleid bij elkaar op de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht voor een workshop waar de conditie van bruinvissen in relatie tot windenergie op zee centraal stond. Het idee achter deze driedaagse workshop: samenwerking en kennisuitwisseling stimuleren, met als doel het verbeteren van modellen om de populatie effecten van wind op zee op bruinvissen te kunnen inschatten. Een ‘unieke aangelegenheid voor kruisbestuiving en nieuwe initiatieven’ was na afloop de unanieme reactie van de deelnemers.
De workshop startte in de snijzaal met een demonstratie door bioloog Lonneke IJsseldijk. Zij liet zien hoe het pathologisch onderzoek aan een dood aangespoelde bruinvis in z’n werk gaat. IJsseldijk: “De autopsieverslagen zitten vol actuele kennis over gezondheid en voortplanting van bruinvissen uit de zuidelijke Noordzee. Door deze gegevens beschikbaar te stellen kunnen we de modellen voeden met real-time data. Dat maakt de uitkomsten betrouwbaarder en het vertrouwen in de populatievoorspellingen groter.”
Kruisbestuiving
Er kwamen al snel levendige discussies op gang tussen de verschillende deskundigen op het gebied van bruinvis-bio-energetica en modellering. Ook zijn er initiatieven ontstaan voor toekomstige samenwerkingsverbanden. Volgens de inhoudelijk adviseur vanuit Wozep Marije Siemensma was het dan ook een unieke aangelegenheid. “Heel bijzonder dat zoveel pathologen en strandingsonderzoekers samen zaten met onderzoekers naar energieconditie. En daarnaast dat er kruisbestuiving was met modelleurs, die de data gebruiken, maar nu ook concrete vragen aan de ‘leveranciers’ van de parameters konden stellen”, aldus Siemensma.
Schat aan informatie
Jaarlijks worden er honderden dode gestrande bruinvissen aangetroffen aan de Nederlandse kust. Een deel wordt, in opdracht van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, onderzocht aan de Universiteit Utrecht, om de doodsoorzaken te achterhalen. Naast natuurlijke oorzaken, wordt er ook specifiek gekeken naar oorzaken die verband houden met menselijke activiteiten, waaronder visserij, scheepsvaart en aanleg van windparken. De uitgevoerde autopsies bieden daarnaast een schat aan informatie over de voortplantingscyclus, gezondheidstoestand en lichaamsconditie. Windparkontwikkelaar Ecowende en Wozep dragen bij aan een vierjarig onderzoeksproject van de Universiteit Utrecht om de kennis over de bruinvispopulatie te verbeteren door verbanden tussen lichaamsconditie, voortplanting en gezondheid van bruinvissen uit het zuidelijk deel van de Noordzee te onderzoeken.
Manager Ecologie van Ecowende Hermione van Zutphen onderstreept nog eens het belang van zo’n multidisciplinaire workshop. “We weten dat de bruinvis het meest gevoelige zeezoogdier is in ons windparkgebied. Door verstoring te minimaliseren – bijvoorbeeld met innovatieve installatietechnieken voor windturbinefunderingen – kunnen we ook veel andere soorten helpen. Het dichten van kennishiaten over de bruinvis is essentieel, en dit onderzoek naar hun fysiologie is een belangrijk onderdeel van breder onderzoek naar de soort en de impact van offshore wind. Daarom zijn workshops zoals deze, evenals samenwerking tussen sectoren, zo belangrijk.”
In Nederland wordt het zogenoemde model Interim Population Consequences of Disturbance (iPCoD) gebruikt voor het inschatten van de gevolgen van menselijke verstoring op de bruinvispopulatie. Het Kader Ecologie en Cumulatie (KEC) maakt gebruik van dit model om de cumulatieve effecten van de aanleg van windenergie op zee op bruinvissen en zeehonden te berekenen, waarna wordt beoordeeld of deze berekende populatie-effecten mogelijk significant zijn
Gezamenlijk initiatief
De workshop was een gezamenlijk initiatief van Ecowende, de Universiteit Utrecht en het Windenergie op zee ecologisch programma (Wozep). De onderzoeksprogramma’s van Ecowende en Wozep hebben vergelijkbare vragen over de conditie van bruinvissen en de gevolgen voor de implementatie van deze kennis in modellen zoals iPCoD.
Meer weten?
Wil je meer weten over Ecowende en de ecologische innovaties die de windparkontwikkelaar toepast om bruinvissen en ander zeeleven te beschermen en waar mogelijk de biodiversiteit van de Noordzee te stimuleren? Ga dan naar ecowende.nl.
Voor meer informatie over het onderzoek aan aangespoelde bruinvissen, bekijk de website van de Universiteit Utrecht/strandingsonderzoek.
Over Wozep en specifiek zeezoogdieronderzoek lees je op het Noordzeeloket onder Wozep/zeezoogdieren.