Resultaten Netwerkanalyse Noordzee 2022 bekend
Hoe maakt de scheepvaart gebruik van de Noordzee? De netwerkanalyses van MARIN geven Rijkswaterstaat en de Kustwacht hier inzicht in. Onlangs rondde het onderzoeksinstituut de Netwerkanalyse Noordzee 2022 af. Sjaco Pas is als beleidsadviseur Nautische zaken bij de Kustwacht betrokken bij de ontwikkeling van de Noordzee. Hij legt uit waarvoor de Kustwacht de resultaten van dit onderzoek gebruikt. “Ook andere organisaties kunnen er hun voordeel mee doen.”
Van schepen turven, naar AIS-data
Onderzoeksinstituut MARIN voert in opdracht van Rijkswaterstaat netwerkanalyses uit voor de jaren 2021 tot en met 2025. Die geven inzicht in het gebruik van de Noordzee door de scheepvaart. Elke analyse is een terugblik op een bepaald jaar. “De netwerkanalyses komen voort uit het zeeverkeersonderzoek van de Kustwacht”, vertelt Pas. “Dat was nog handwerk. We vlogen jaarlijks met vliegtuigen over de Noordzee om schepen te turven. Tegenwoordig werken de netwerkanalyses op basis van AIS-ontvangers.” AIS staat voor automatisch identificatiesysteem. Zeeschepen zijn uitgerust met apparaten die AIS-gegevens uitzenden, bijvoorbeeld over de positie, tijd en het type schip. De onderzoekers van MARIN gebruiken de gegevens voor hun analyses.
Netwerkanalyse onderbouwt adviezen
De Kustwacht en Rijkswaterstaat gebruiken de resultaten van netwerkanalyses om te adviseren bij grote projecten op de Noordzee. Sjaco Pas: “Denk aan plannen voor een booreiland of een project voor CO2-opslag. De netwerkanalyse geeft inzicht in het scheepvaartverkeer op zee. Zo kun je een beeld schetsen van de aantallen en typen schepen in de buurt van het project en duidelijk maken welke gevolgen dat kan hebben.”
Controle veiligheidsbeleid
Pas legt uit dat de netwerkanalyses ook helpen om te controleren of het veiligheidsbeleid voor de Noordzee werkt. “Er is een pakket aan maatregelen zodat de Noordzee veilig blijft. Dat pakket lijkt goed te werken. Vissers houden zich bijvoorbeeld aan de regel dat ze niet door windparken mogen varen. We zien dat ze tot de rand van de veiligheidszone varen en dan weer omkeren. Een ander voorbeeld: geladen tankers mogen niet meer boven de Waddeneilanden varen. Dat doen ze inderdaad bijna niet meer. Deze schepen gebruiken nu de diepe waterroute richting het noorden.”
Opvallende resultaten Netwerkanalyse 2022
Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat de schepen steeds groter worden en dat het type schepen verandert. Er zijn bijvoorbeeld meer grotere containerschepen en LNG schepen. Een andere verandering die opvalt is het gebruik van de ankervakken. “Anders dan in coronajaar 2021 lagen schepen bijvoorbeeld korter voor anker bij Scheveningen”, zegt Pas. “De passagiersschepen die tijdens covid voor anker lagen zijn daarna vertrokken.”
Onderzoeksrapport interessant voor verschillende partijen
De Netwerkanalyse 2022 helpt de Kustwacht en Rijkswaterstaat om de veranderingen in het scheepsverkeer en de bijbehorende risico’s beter in te schatten. “De Kustwacht maar ook andere organisaties kunnen er hun voordeel mee doen – denk aan niet-gouvernementele organisaties (NGO’s). De netwerkanalyse draagt bij aan onderbouwde discussies over veiligheid. Iemand kan zeggen: er varen maar een paar schepen per uur. Maar als dat grote containerschepen zijn, is dat zeker iets om rekening mee te houden.” Benieuwd naar de resultaten? Lees het rapport van de Netwerkanalyse 2022 (pdf, 38 MB). Later dit jaar volgt het rapport over 2023. Houd de nieuwsbrief in de gaten voor meer informatie!