Verkenning RDF en CCTV leidt tot advies pilots

Hoe kan de Kustwacht schepen vinden die geen AIS-gegevens verzenden of die niet te zien zijn door een verstoring van het radarbeeld? En hoe kan de Kustwacht bij incidenten in de omgeving van windparken de situatie vanaf de wal in de gaten houden? De inzet van radio direction finders (RDF) en closed-circuit television (CCTV) in windparken biedt mogelijk uitkomst. Ingenieurs- en adviesbureau Arcadis heeft voor MOSWOZ een verkenning uitgevoerd naar het nut en de noodzaak van deze mogelijke maatregel voor nautische veiligheid en maritime security.

RDF-antenne
RDF-antenne. Foto: Rohde & Schwarz GmbH & Co. KG.

RDF en CCTV

Een RDF is een apparaat waarmee de positie van een schip kan worden bepaald. Met twee of meer RDF-stations is het mogelijk om te achterhalen waar het radiosignaal van een schip vandaan komt. Closed-circuit television of CCTV is televisie over een gesloten netwerk. De buitenwereld heeft dan niet zomaar toegang tot de beelden. CCTV brengt het gebied rondom de camera in beeld. Deze techniek kan worden gebruikt om camerabeelden te maken op de Noordzee. De camera’s kunnen worden gemonteerd op platforms of windturbines.

Voordelen voor nautische veiligheid en maritime security

Het onderzoek maakt onderscheid tussen nautische veiligheid en maritime security. Nautische veiligheid bestaat uit scheepvaartveiligheid en incidentmanagement. Maritime security verwijst naar de beveiliging van de fysieke omgeving op zee, zoals windparken.

RDF heeft naar verwachting een positief effect op de nautische veiligheid. Het wordt makkelijker om schepen te vinden die geen AIS-gegevens verzenden of die niet te zien zijn door een verstoring van het radarbeeld. Dit maakt sneller ingrijpen mogelijk als de scheepsbemanning in nood verkeert. Het rapport stelt dat de meerwaarde van RDF voor maritime security beperkt is. RDF kan alleen helpen om schepen te vinden die radiosignalen uitzenden, wat bij kwade bedoelingen onwaarschijnlijk is.

Ook CCTV lijkt voordelen te hebben voor de nautische veiligheid. CCTV geeft informatie over schepen die niet op de radar verschijnen, maar dan met camerabeelden. Bij incidenten in de omgeving van de CCTV-camera kunnen operators aan wal de situatie in de gaten houden. Ze kunnen de Kustwacht informeren en op afstand assistentie bieden aan de bemanning, bijvoorbeeld als deze vragen heeft over schade aan het schip. Voor maritime security heeft CCTV volgens het rapport zeker meerwaarde. CCTV maakt het mogelijk van onbekende en/of verdachte schepen te zien, bewijs te verzamelen voor handhaving én kwetsbare objecten zoals transformatorstations beter te bewaken.

Onzekerheden CCTV

Toch is er nog veel onduidelijk over CCTV. Het blijkt moeilijk om concreet te beschrijven hoe CCTV het aantal ongevallen en de gevolgen daarvan vermindert. Ook is het niet duidelijk hoe CCTV precies zorgt voor een grotere maritime security. Daarnaast zijn er nog veel onzekerheden op juridisch en technisch gebied. Zo zal de techniek moeten voldoen aan allerlei wettelijke eisen en zijn er nog onzekerheden over onderhoud en beeldkwaliteit.

Maritieme CCTV-camera.
Maritieme CCTV-camera. Foto: FMJ Rolloos.

Pilots

Op basis van de onderzoeksresultaten (pdf, 5.6 MB) adviseert team MOSWOZ een pilot te starten met de bestaande RDF’s binnen Verkeersbeeld op Zee (VoZ). Dit project verwerkt de data van sensoren om de scheepvaart te monitoren. De Kustwacht kan deze data gebruiken en zo ervaring opdoen. Voor CCTV adviseert het team om pas een pilot te starten als in 2025 de VTMon-desk bij de Kustwacht in gebruik is. Dan is er een operator die met CCTV kan werken. Deze pilots kunnen de besluitvorming over de inzet van RDF en CCTV op de Noordzee ondersteunen.