Animatie Start/Stop Procedure bij Vogeltrek

[Stopzetten windparken op zee bij grote vogeltrek]

In de lente en herfst vliegen er op sommige nachten miljoenen trekvogels over de Noordzee.
Om te zorgen dat er zo min mogelijk vogels tegen de draaiende bladen van windturbines vliegen,
neemt de overheid maatregelen. Zo is er een maatregel die er voor zorgt dat bij verwachte grote
vogeltrek, windparkeigenaren de windturbines op zee moeten stilzetten.

Hierbij komen veel verschillende partijen in actie. Zij voeren hun acties uit volgens een stappenplan.
Dit is de start/stop-procedure.

De procedure begint met een voorspelling van de vogeltrek. Om zo’n voorspelling te kunnen
doen, is er een voorspellingsmodel ontwikkeld, dat gebruikt wordt tijdens de periodes van vogeltrek.
Dit model voorspelt elke dag de verwachte vogeltrek voor de komende nachten.

Als er een voorspelling is van grote vogeltrek, gaat er een vogelalarm af en gaat er een melding uit
naar de piketdienst, die de start/stop-procedure in goede banen leidt.

Ook TenneT, de beheerder van het landelijke elektriciteitsnet, wordt meteen geïnformeerd.
TenneT beoordeelt wat het effect is op de leveringszekerheid van energie, als de windturbines op
zee tijdelijk stilstaan. Vervolgens geeft TenneT advies aan het ministerie van Economische Zaken
en Klimaat of de windturbines op zee veilig kunnen worden stilgezet.

Tegelijkertijd krijgt een speciaal team van trekvogel-experts de melding van het vogelalarm. Ook
dit vogelexpert-team geeft advies over de verwachte vogeltrek.

Zo treft elke partij de noodzakelijke voorbereidingen. In de tijd tussen het vogelalarm en het te
nemen besluit van het ministerie.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat neemt aan de hand van de adviezen het besluit
om de windparken op zee wel of niet stil te zetten.

Als het ministerie besluit om de windparken tijdens een bepaalde nacht stil te zetten, maakt het
dit besluit zo snel mogelijk openbaar.

In het besluit worden de datum en de precieze begin- en eindtijd van de maatregel genoemd.
Meestal duurt het stilzetten een paar uur.

De windparkeigenaren publiceren direct na dit besluit een bericht, waarin ze vermelden wanneer
de windturbines op zee stil gaan staan vanwege grote vogeltrek.

Op de aangegeven tijd zetten de windparkeigenaren de windturbines stil. Dat wil zeggen dat ze
de snelheid waarmee de turbines draaien, terugbrengen tot minder dan twee rondes per minuut.
Compleet stilzetten is om technische redenen niet wenselijk, en voor de vogels is dit bijna-stilzetten
voldoende.

De afdeling Handhaving van Rijkswaterstaat voert een controle uit om te kijken of de windparkeigenaren
de start/stop-procedure goed hebben uitgevoerd.

Rijkswaterstaat evalueert de procedure samen met de betrokken partijen en gaat na hoe groot de
vogeltrek echt was. De evaluatie helpt om het vogeltrekvoorspellingsmodel verder te verbeteren.
Zo zijn we steeds beter in staat om trekvogels op de Noordzee een vrije en veilige doorgang te
geven én tegelijkertijd optimaal gebruik te maken van windenergie op zee.

[Meer informatie? kijk op www.rijkswaterstaat.nl / www.noordzeeloket.nl
Rijkswaterstaat, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Een productie van Rijkswaterstaat, copyright 2024.]