Waarom Wozep
Windenergie op zee draagt bij aan de transitie naar hernieuwbare energievoorziening. Tegelijkertijd hebben offshore windparken effecten op de natuurlijke omgeving. En op de diersoorten in en rond de Noordzee, zoals zeezoogdieren, vissen, vogels en vleermuizen, en hun leefomgeving. Die effecten mogen de wettelijk geldende grenzen niet overschrijden. Dat wil zeggen: de ontwikkeling van windenergie op zee nu en de komende decennia moet plaatsvinden binnen de ecologische randvoorwaarden van de Omgevingswet en voldoen aan de vereisten van de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Om te weten en te kunnen inschatten wat de (mogelijke) effecten zijn, is kennis nodig. Wozep draagt bij aan die kennisontwikkeling.
Grootschalige ontwikkeling van windenergie op zee is relatief nieuw. Daardoor zijn er veel onzekerheden over de effecten ervan. Er zijn bijvoorbeeld vragen als: verliezen sommige zeevogels hun leefgebied en wat zijn daar de gevolgen van? Hoelang vermijden zeezoogdieren gebieden waar funderingen voor windturbines zijn geheid? En wat zijn vervolgens de consequenties voor de populaties van deze zeezoogdieren? In hoeverre hebben trekvogels en vleermuizen tijdens hun vlucht over de Noordzee hinder van draaiende windturbines?
Kennisleemtes verkleinen
Om de kennisleemtes over de effecten van offshore windparken op het Noordzee-ecosysteem te verkleinden is een geïntegreerd onderzoeksprogramma onmisbaar. Vanuit de behoefte aan zo’n programma is in 2016 het Windenergie op zee ecologisch programma, Wozep, opgezet, een programma van Rijkwaterstaat in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei (destijds Economische Zaken en Klimaat). Door deze opzet is er een korte lijn tussen kennisontwikkeling en gebruik van deze kennis, bijvoorbeeld in de ruimtelijke planvorming, bij kavelbesluiten, MER’en en voorschriften zoals mitigerende maatregelen.
Energietransitie: 1 van de 3 transities op de Noordzee
Vanaf 2024 trekt Wozep als eigenstandig deelprogramma op met MONS, het programma Monitoring en Onderzoek Natuurherstel en Soortbescherming. Waar Wozep zich specifiek richt op de effecten van de energietransitie op de Noordzee en het directe gebruik van kennis in uitvoering en beleid, focust MONS op de effecten van en de balans tussen de drie transities op de Noordzee: de energietransitie, de voedseltransitie en de natuurtransitie. Wozep en MONS werken nauw samen en zoeken naar integratie van onderzoek en monitoring vanuit kennisvragen zoals die in het Noordzee Akkoord geformuleerd zijn.