Vergunningen op de Noordzee
Let op: een groot aantal wetten en regelingen die op deze pagina genoemd worden, zijn per 1 januari 2024 opgenomen in de Omgevingswet. De onderstaande teksten zijn daar nog niet op aangepast. Alle informatie over de Omgevingswet is te vinden op de website van het Informatiepunt Leefomgeving. Daar is ook een speciale pagina voor mariene wateren beschikbaar.
Wetgeving
Op de Noordzee is een aantal wetten van kracht die een vergunningplicht kennen om bepaalde dingen te mogen doen. Niet alle wetten gelden op de hele Noordzee. Het moet in een wet aangegeven staan of deze alleen binnen de territoriale zee (de 12-mijlszone) of ook daarbuiten (de EEZ, Exclusieve Economische Zone) werkzaam is. De volgende wetten zijn op de hele EEZ van toepassing: de Waterwet (pdf, 179 kB), de Mijnbouwwet (pdf, 173 kB), de Wet Natuurbescherming en de Ontgrondingenwet (pdf, 165 kB). De Monumentenwet (pdf, 163 kB) strekt zich wat betreft de vergunningplicht uit tot de aansluitende zone (de 24-mijlsgrens). In het algemeen gelden alle ‘normale landwetten’ ook in de territoriale zee.
Scheepvaart
Varen op zee kan vergunningvrij. U dient zich uiteraard wel aan de regels te houden van de Scheepvaartverkeerswet (pdf, 167 kB) en het Scheepvaartreglement territoriale zee. Daarnaast moet u in contact blijven met de Kustwacht en de verschillende havenautoriteiten. Recreatief gebruik van de Noordzee en een aantal militaire activiteiten kan ook vergunningvrij worden uitgevoerd.
Waarvoor is een vergunning verplicht?
Delfstoffenwinning
Het winnen van delfstoffen. Als deze delfstoffen ondiep liggen (minder dan 100 meter diepte), dan moet u een ontgrondingenvergunning hebben. Het gaat meestal om het winnen van zand of schelpen. Voor de diepe ondergrond hebt u een Mijnbouwvergunning nodig. In het algemeen zijn dit olie of gas, maar ook steenzout en aardwarmte vallen hieronder.
Visserij
Visserij is gebonden aan het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) (pdf, 135 kB) van de EU en daarmee aan strikte maatregelen en regels. Deze hebben betrekking op gebieden, vangsten (quota), seizoenen en zeedagen, motorvermogen en voorschriften voor het vistuig.
Lozingen op zee
Lozingen zijn in principe verboden. De lozingen die er nu op de Noordzee plaatsvinden bestaan hoofdzakelijk uit stortingen van niet verontreinigde baggerspecie en deze zijn gebonden aan het Besluit Bodemkwaliteit (Bbk). De baggerspecie moet een nuttige andere toepassing zijn en het mag dus niet bedoeld zijn als het storten van een afvalstof. Voordat het gestort kan worden, moet er eerst een onderzoek naar de chemische kwaliteit van de baggerspecie hebben plaatsgevonden. Er worden pas worden gestort als is aangetoond dat aan de normen voldaan wordt. Andere lozingen, zoals bijvoorbeeld koelwater en afvalwater van rioolwaterzuiveringsinstallaties, hebben een vergunning nodig vanuit de Waterwet.
Installaties op zee
Voor het bouwen of plaatsen van ‘installaties’ in, op, boven, onder of over de bodem van de Noordzee heeft u een vergunning nodig vanuit de Waterwet. Voorbeelden zijn constructies voor viskweek of het invangen van mosselzaad, het plaatsen van windmolens en andere grote constructies, of het ingraven van pijpleidingen en kabels. Als dergelijke objecten ook vallen onder de Mijnbouwwet, dan heeft u alleen een vergunning nodig vanuit die Mijnbouwwet.
Natura2000 gebieden
Activiteiten in of in de buurt van een Natura2000-gebied mogen alleen als er een vergunning is vanuit de Wet Natuurbescherming. U moet eerst een zogenaamde passende beoordeling maken, voordat de vergunning kan worden aangevraagd.
Flora en fauna
Activiteiten die een gevaar vormen voor beschermde dieren hebben een ontheffing nodig vanuit de Wet Natuurbescherming. Beschermde dieren op de Noordzee zijn vooral de zeezoogdieren, vogels en een groot aantal vissen.
Wrakken en archeologische objecten
Veel van op de zeebodem liggende wrakken en andere door mensen gemaakte constructies worden beschouwd als archeologische objecten en vallen onder de Monumentenwet. U mag alleen activiteiten rond dergelijke objecten uitvoeren als u een vergunning vanuit de Monumentenwet hebt. Wrakken in de Noordzee