Netwerkanalyse 2023 toont kleine wijzigingen scheepvaartverkeer Noordzee

Onderzoeksinstituut MARIN heeft de Netwerkanalyse 2023 (pdf, 41 MB) afgerond. Het rapport geeft een algemeen beeld van het scheepvaartverkeer op de Noordzee in 2023. Ook dit jaar was het met 239.656 scheepsbewegingen weer druk!

Ten opzichte van 2022 nam in het algemeen het aantal scheepsbewegingen (passages) op de scheepvaartroutes en langs de kust licht af. Zo was er een afname van de koopvaardij in het aanloopgebied van Rotterdam. Wel maakten schepen meer gebruik van de diepvaarwaterroute. Opvallend was ook de toename van werkverkeer, met name richting de windparken. Vanwege de start van de bouw van windpark Hollandse Kust (noord) nam het aantal werkvaarten daar sterk toe.

Netwerkanalyse Noordzee 2023 mindmap. Een kaart van het Nederlandse deel van de Noordzee waarop de hoofdscheepvaartroutes, vergunde windparken en ankergebieden zijn weergegeven. Op de kaart worden de belangrijkste waarnemingen en conclusies uit het rapport vermeld. Dit zijn achtereenvolgens: 36 drifters, gemiddeld 3 per maand. Toename efficiency ankergebieden. Toename van schepen via diepwaterroute. 239.656 scheepsbewegingen. Afname van schepen via Texel/Terschelling VSS. 41.569 passages bij Texel. 45 inzetten ERTV, gemiddeld 4 per maand. Toename dichtheid werkvaart HKN. 7113 doorvaarten in windparken in aanbouw of gebruik. Afname dichtheid werkvaart HKZ. Afname verkeersintensiteit Rotterdam.
Netwerkanalyse Noordzee 2023 mindmap

Grote incidenten bleven uit

De onderzoekers geven aan dat in totaal 36 onmanoeuvreerbare schepen zich bij de Kustwacht hebben gemeld: lager dan het gemiddelde van 44 over de afgelopen 5 jaar. Sleepboothulp bleek in 2023 niet nodig. Wel moesten 5 schepen het anker gebruiken om te stoppen met driften.

Ankergebieden werden beter gebruikt

Het aantal schepen dat gebruikmaakte van ankergebieden is gedaald. De langere wachttijden van de coronajaren zijn duidelijk voorbij. Ook konden meer schepen tegelijk in de ankergebieden blijven, doordat de beschikbare ruimte beter werd gebruikt.

Meer doorvaart windpark Hollandse Kust (noord)

Op dit moment wordt er nog volop gevaren in gebieden waar in de toekomst windparken komen. Dit verkeer zal tegen die tijd een andere route zoeken. In windpark Borssele blijft het totaal aantal doorvaarten ongeveer gelijk. Een aandachtspunt daar is dat recreatievaartuigen zoals zeilboten regelmatig binnen de veiligheidszone van het transformatorstation komen. Ze zijn ook na zonsondergang nog te zien, al is dat niet toegestaan. In windpark Hollandse Kust (zuid) daalde het aantal doorvaarten licht, vooral bij vissers. In windpark Hollandse Kust (noord) nam door de start van de bouw het aantal werkvaarten sterk toe.

ERTV's vaker ingezet

De Kustwacht beschikt over 3 Emergency Response Towing Vessels (ERTV’s of noodhulpsleepboten): de Guardian van de kust van de Waddeneilanden tot aan de Duitse grens, de Multraship Commander rond windpark Borssele en de Multraship Protector bij de windparken Hollandse Kust. Deze eenheden werden in 2023 alle 3 ingezet. Dit gebeurde in totaal vaker dan in vorige jaren.

Beperkte rol weersomstandigheden bij verlaten verkeersbaan

De Netwerkanalyse onderzoekt ook verbanden tussen vaargedrag en weersomstandigheden. Voor 2023 is gekeken naar de Oostelijke diepwaterroute West Friesland en de windenergiegebieden Borssele en Hollandse Kust (zuid). Bij alle weersomstandigheden geldt dat schepen bij Borssele en Hollandse Kust (zuid) relatief vaker buiten de verkeersbaan komen dan bij de diepwaterroute.

De volgende Netwerkanalyses, van 2024 en 2025, komen uit in achtereenvolgens 2025 en 2026.