Toezicht en Handhaving

Toezicht en controle

De afdeling Handhaving van Rijkswaterstaat Zee en Delta (RWS ZD) is het bevoegd gezag voor het toezicht op het ontwerp, de bouw, exploitatie en latere verwijdering van windparken en netten op zee.

Voorbereiding

Het toezicht start zodra windparkeigenaren aan de slag gaan met het bouwen van het park.  De afdeling Handhaving van RWS ZD geeft informatiebijeenkomsten, voert controles uit en beoordeelt werkplannen van de windparkexploitanten en van netbeheerder TenneT. Bij werkplannen kan gedacht worden aan beschrijvingen van de manier waarop de exportkabels in de waterbodem worden aangelegd, hoe de bouw en installatie van de turbines en platforms plaatsvinden of hoe deze verlicht worden. In de beoordeling van de werkplannen betrekt RWS Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en vraagt ook advies aan relevante toezichthouders op de Noordzee, zoals de Kustwacht en IL&T. Al in een vroeg stadium worden concepten van deze plannen aan een kritische blik onderworpen, zodat eventuele gebreken in de gegevens of plannen tijdig kunnen worden verholpen. De afdeling Handhaving toetst daarmee of wordt voldaan aan de eisen van het Besluit activiteiten leefomgeving en de vergunning op grond van de Omgevingswet. Maar ook of wordt voldaan aan de specifieke eisen van het Kavelbesluit – die hebben bijvoorbeeld te maken met de bescherming van vogels, vleermuizen, onderwaterleven en archeologische vondsten.

Bouw

De onderdelen van de windparken worden geproduceerd in fabrieken. Samen met SodM controleert de afdeling Handhaving of er daar volgens de voorschriften wordt gewerkt. Bij de daadwerkelijke bouw wordt controle uitgevoerd door schepen of vliegtuigen in te zetten van de Kustwacht. Er vindt bijvoorbeeld controle plaats of de vereiste maatregelen worden genomen om de hinder van onderwatergeluid door heien te beperken voor zeezoogdieren. Ook wordt geïnspecteerd of schepen en medegebruikers de veiligheidszones respecteren. SodM combineert inspecties op zee met inspecties in het kader van de Arboregelgeving. Hiermee ziet de overheid toe op veiligheid en gezondheid van de werknemers tijdens het werk.

Beheer en onderhoud

Zodra een windpark in gebruik is, controleert de afdeling Handhaving van RWS ZD het beheer en onderhoud. Ook daarvoor gelden eisen die getoetst moeten worden. Gekeken wordt bijvoorbeeld of uit de administratie van de windparkeigenaar blijkt of het onderhoud goed is georganiseerd, of er preventief gewerkt wordt en voldoende rekening wordt gehouden met mogelijke incidenten.

Handhaving

Als bij het toezicht en de controle overtredingen worden geconstateerd, is de afdeling Handhaving van RWS ZD bevoegd om op te treden met bestuurlijke, bestuurs- en strafrechtelijke (sanctie)middelen. Dit kan in de verschillende fases tijdens de levensduur van een windpark voorkomen, van voorbereiding, tot bouw, beheer en de latere afbraak van een windpark – ook bij de afbraak van een windpark heeft RWS een toezichthoudende en handhavende rol. Naast RWS ZD hebben ook SodM en de Kustwacht het mandaat om handhavend op te treden als bij inspecties op zee direct ingrijpen nodig is.