Natuurlijke systemen van zee en land
De natuurlijke systemen van de kust en van de zee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kustwateren zijn een kraamkamer voor allerlei vissoorten, de kust en de kustwateren waaronder de Wadden zijn een broedplaats voor vogels, het zand en de dijken een woonplaats van tientallen soorten bodemdiertjes en een habitat voor zoutminnende planten.
De mens begrijpt steeds beter hoe de biochemische en morfologische processen verbonden zijn en de kwaliteiten van het systeem beïnvloeden en bepalen. Natuurgebieden op zee en die op het land zijn dan ook met elkaar verbonden. Dit sluit aan bij de criteria die voortkomen uit de toepassing van de Vogel- en Habitatrichtlijn.
Het beleid voor de kust is er op gericht om zoveel als mogelijk te werken met zachte zeeweringen, waardoor het natuurlijke leven zich daar kan ontwikkelen. Eenzelfde kentering is te zien in de lage delen achter de kuststrook, waar het “gevecht” tegen de zee plaats begint te maken voor leven met het zoute water en waar via de ontwikkeling van zilte gewassen op wordt ingesprongen. Door de overgangen tussen zoet en zout water te herstellen via ingrepen in het Haringvliet en vismigratie in de Afsluitdijk en elders wordt een bijdrage geleverd aan het herstel van natuurlijke systemen voor soorten die behoefte hebben aan zowel zoete en zoute habitats.
Ook activiteiten op het land bepalen de kwaliteit van het mariene ecosysteem. Aanpak van bronnen van vervuiling op land en op zee en zuivering van afvalwater heeft veel verbetering gebracht. De Kaderrichtlijn Water (pdf, 879 kB) is het instrument voor een stroomgebiedsgerichte aanpak. Zwerfafval is een aspect dat meer recent de nodige aandacht krijgt. Bovenstroomse bronnen zijn een belangrijke component van de oorsprong van het afval op zee, naast afval van aan zee gebonden activiteiten en afval aan de kust door recreanten.