Noordzeeloket

Olie- en gaswinning

De Noordzeebodem bevat grote reserves aan olie en gas. Winning daarvan draagt fors bij aan de Nederlandse economie. Olie- en gaswinning zijn in het Nationaal Waterplan dan ook benoemd als activiteiten van groot nationaal belang. Van de ongeveer 160 productielocaties in het Nederland deel van de Noordzee liggen enkele platforms in de territoriale wateren. Het merendeel ligt in het centrale stuk van het Nederlands Continentaal Plat.

Een boorplatform op de Noordzee

Ruimtegebruik Noordzee

Het ruimtegebruik van olie- en gaswinning vraagt aanhoudend aandacht. In een zone van 500 meter rond de platforms is geen scheepvaart of ander gebruik toegestaan. Dit geeft lokaal beperkingen voor de visserij, de scheepvaart en de recreatie(vaart). Ook het slepen van visnetten over de bodem en in de waterkolom binnen deze veiligheidszone is niet toegestaan. Bij de locatiekeuze voor een mijnbouwplatform moet rekening worden gehouden met de scheepvaart en ander gebruik. In clearways voor de scheepvaart zijn mijnbouwactiviteiten in principe niet toegestaan.
De grootste interactie doet zich voor met windenergiegebieden. In vergunningen die voor windturbineparken zijn verleend, is een bepaling opgenomen over de afstemming met olie­ en gaswinning in hetzelfde gebied. Omgekeerd kunnen op grond van het Mijnbouwbesluit aan een olie- of gasplatform en de plaatsing daarvan voorwaarden worden gesteld ten behoeve van de afstemming met windenergie.

Vergunningverlening bij olie- en gaswinning

Het winnen van olie en gas is m.e.r.-plichtig. Binnen de 12-mijlszone is de m.e.r. deel van de vergunningverlening onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Buiten de territoriale zee valt de vergunningverlening onder de Mijnbouwwet; hierbij worden ook alle aspecten van de Waterwet meegenomen. De benodigde leidingen voor transport van olie en gas tussen mijnbouwinstallaties vallen onder de Mijnbouwwet.
De ministeries van EZK en IenW stemmen voor vergunningverlening de verschillende wettelijke kaders op elkaar af. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft daarbij een adviserende rol en is verantwoordelijk voor de inspectie en de handhaving van de vergunningsvoorwaarden.
Voorwaarden die aan de vergunning worden verbonden, gaan over veiligheid, gezondheid, doelmatige winning, milieu en arbeidsvoorwaarden. Ook het verwijderen van niet meer gebruikte platforms en de leidingen is in de mijnbouwwet opgenomen.

CO2-opslag

Uitgeputte gasvelden kunnen dienen voor de opslag van CO2. Het Nationaal Waterplan (NWP) geeft locaties aan voor de uitvoering van twee pilots met deze techniek. Daarnaast is in het NWP de gehele Exclusieve Economische Zone aangewezen als zoekgebied voor CO2­-opslaglocaties. Het afvangen en opslaan van CO2 is een belangrijke pijler onder het Nederlands klimaatbeleid. Meer over de opslag van CO2.

Documenten en publicaties

Programma Noordzee 2022-2027 (pdf, 221 kB)