Sociaal-economische analyses 2022
Impacts on ecosystem services due to changes in the state of the environment in the North-East Atlantic Ocean (Cornacchia, 2022) (pdf, 3.2 MB)
In het Quality Status Report 2023 (QSR) past OSPAR, de organisatie die verantwoordelijk is voor het milieubeheer in de Noordoost Atlantische Oceaan, het DAPSIR raamwerk toe (Drivers-Activities-Pressures-State-Impacts-Responses). Met dit raamwerk is het mogelijk is om een systeem brede analyse te maken van de complexe sociaalecologische interacties in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan. De QSR bestrijkt alle aspecten van het mariene milieu via een reeks thematische beoordelingen, waaronder onderwatergeluid, zwerfvuil op zee, zeezoogdieren, enz. De beschrijving van ieder van deze thematische beoordelingen volgt de verschillende onderdelen van het DAPSIR-kader. Om dit DAPSIR raamwerk goed te kunnen toepassen heeft OSPAR behoefte aan inzicht in de effecten op ecosysteemdiensten (en de welzijn van de mens) als gevolg van veranderingen in de toestand van het mariene milieu (de koppeling tussen S en I).
Dit rapport is beschrijft een uitgebreide lijst van mariene ecosysteemdiensten die in het kader van OSPAR kan worden gebruikt, en een methodologie voor de beoordeling van de effecten van veranderingen in het mariene milieu op ecosysteemdiensten die kan worden toegepast in de verschillende thematische beoordelingen.
De kern van de ontwikkelde methode bestaat uit het koppelen van (veranderingen in) de toestand van het mariene milieu aan de ecosysteemdiensten waarop zij van invloed zijn, waarbij ook de aard van de invloed (bv. positief of negatief) en de omvang van de invloed (groot/middelgroot/klein/onbekend) worden gespecificeerd.
In dit rapport worden de resultaten gepresenteerd voor twee case studies: Zwerfvuil (als voorbeeld van een aan druk gerelateerde thematische beoordeling) en zeezoogdieren (als voorbeeld van een toestand gerelateerde thematische beoordeling).
Perceptie van de Nederlandse burger over de milieutoestand van de Noordzee : kwantitatief onderzoek naar de percepties en (niet-)monetaire waardering van de goede milieutoestand van de Noordzee (van Schendel, 2022) (pdf, 1.2 MB)
Dutch public perceptions of the state of the North Sea (van Schendel, 2022) (pdf, 1.2 MB)
In dit onderzoek worden de resultaten gepresenteerd van een enquête onder de Nederlandse bevolking over hun kennis van, betrokkenheid met en financiële bereidheid om bij te dragen aan de goede milieutoestand van de Noordzee.
Uit de enquête blijkt dat er veel belang wordt gehecht aan het genieten van het landschap, het Noordzeegebied als leefomgeving voor verschillende planten en dieren, en de positieve invloed die flora en fauna op het landschap heeft. Een meerderheid van de geënquêteerden is bekend met zwerfvuil op zee als milieuprobleem, evenals met het risico dat windmolenparken met zich meebrengen voor vogels, en de verstoring van de Noordzeenatuur door visserij. Echter, slechts een beperkt aantal respondenten heeft gehoord over de problemen met onderwatergeluid. Er blijkt een verband te bestaan tussen de mate van bekendheid met milieuproblemen en het draagvlak voor maatregelen om de betreffende problemen tegen te gaan: Respondenten vinden dat met de maatregelen het meest moet worden gefocust op zwerfvuil op zee. Onderwatergeluid wordt als veel minder belangrijk gezien.
De resultaten van deze studie zullen worden gebruikt als onderdeel van de sociaaleconomische analyse voor de update van de Initiële Beoordeling van de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie.
Monetary valuation of biodiversity in the Dutch Part of the North Sea (Spraos Romain, 2022) (pdf, 2.9 MB)
Het Centraal Bureau voor de Statistiek is bezig met het uitwerken van de natuurlijk kapitaalrekeningen voor het Nederlands deel van de Noordzee. Een van de wetenschappelijke uitdagingen hierbij betreft de integratie van "biodiversiteit" in natuurlijk kapitaalrekeningen. Het primaire doel van dit rapport is daarom om na te gaan hoe de waarde van biodiversiteit in geld kan worden uitgedrukt op een manier die past binnen de systematiek van natuurlijk kapitaalrekeningen.
Eén manier om dit te doen is door de relatie tussen biodiversiteit en de levering van ecosysteemdiensten expliciet te maken. Hierdoor kan de waarde van veranderingen in biodiversiteit worden gelijkgesteld met de waarde van de daaruit voortvloeiende veranderingen in de levering van ecosysteemdiensten. Om dit goed te kunnen doen is echter beter inzicht in het functioneren van het Noordzee-ecosysteem nodig dan momenteel beschikbaar is. Daarom worden in dit rapport ook andere manieren verkend.
Als casus wordt in dit rapport een eerste poging gedaan om de baten van zeevogels in geld uit te drukken. Daartoe zijn de relevante ecosysteemfuncties en -diensten van zeevogels in kaart gebracht, gekwantificeerd en vervolgens met behulp van economische waarderingsmethoden in geld uitgedrukt. Hoewel zeevogels waarschijnlijk een groot aantal belangrijke ecosysteemfuncties en -diensten in het Nederlandse deel van de Noordzee vervullen, konden er met de beschikbare gegevens over zeevogels (abundantie- en broedgegevens) slechts twee worden beoordeeld: De functie nutriëntencyclus, met een geschatte waarde van 830 000 euro in 2018, en de dienst toerisme en natuur (baten van het kijken naar vogels), met een geschatte waarde van 32,5 miljoen euro in 2018. Hoewel beide waarden belangrijke tekortkomingen kennen die het gebruik ervan in een kostenbatenanalyse kunnen beperken, onderstrepen ze desalniettemin het belang van het behoud van zeevogels.